Artroza jest chorobą będącą wynikiem zdarzeń zarówno biologicznych, jak i mechanicznych, które zaburzają powiązane ze sobą procesy degradacji i syntezy chrząstki stawowej, zarówno w chondrocytach, macierzy pozakomórkowej, jak i w warstwie podchrzęstnej kości. Towarzyszy jej powstanie wyrośli kostnych (osteofitów), proces zapalny w obrębie błony miaziowej oraz tkanek okołostawowych. Choroba klinicznie objawia się bólem stawów i ograniczeniem ich funkcji ruchowej. Potocznie jest określana mianem zwyrodnienia stawów.
Jest wiele odmian zwyrodnień, sklasyfikowanych głównie ze względu na ich lokalizację i rodzaj tkanki, której dotyczą. Poniżej przedstawiliśmy kilka najczęściej spotykanych rodzajów artrozy, w tym m.in.: dyskopatię, chondromalację, gonartrozę i coxartrozę. Zastosowanie w leczeniu artrozy terapii MBST® przynosi świetne efekty.
Dyskopatia - objawy i przyczyny
Dyskopatia – jest szerokim pojęciem, obejmującym schorzenia krążka międzykręgowego. W większości przypadków jest to pierwszy z etapów choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Odnosi się także do potocznej nazwy przepukliny jądra miażdżystego dysku międzykręgowego. Polega na uwypukleniu jądra miażdżystego. Powoduje to ucisk i drażnienie nerwowych korzeni rdzeniowych, rdzenia kręgowego lub innych struktur kanału kręgowego. Pierwszy etap dyskopatii zaczyna się od nadmiernego ucisku dysków. W wyniku tego są one gorzej odżywione i zaczynają włóknieć. Zwłóknione i martwiejące, źle odżywione dyski są coraz gorzej zaopatrywane w składniki odżywcze. Nasila to procesy niszczenia. Powstaje błędne koło. Przez lata uważało się, że głównym czynnikiem powodującym zwyrodnienie krążka międzykręgowego są urazy mechaniczne, zwłaszcza związane z wykonywaną pracą. Jednak proces degeneracji krążka zależy od wielu czynników, z których najważniejsze to zaburzenia troficzne, urazy mechaniczne oraz czynniki genetyczne. W zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej dochodzi do degeneracji kości współtworzących kręgosłup. Na skutek działania czynników wywołujących stan zapalny kości przerastają, wytwarzają osteofity i uciskają na sąsiednie korzenie nerwowe, a w skrajnych przypadkach rdzeń kręgowy. Postępujące zaburzenie balansu kręgosłupa powoduje przeciążenie więzadeł oraz mięśni podtrzymujących kręgosłup, co dodatkowo powoduje nasilenie dolegliwości bólowych.
Dyskopatia - leczenie i zapobieganie
Funkcjonowanie komórek jest możliwe, jedynie jeśli zapewnione są dostawy energii. Niewystarczający przepływ energii w wewnętrznych procesach regeneracji w sposób nieunikniony prowadzi do śmierci komórki. A tym samym do zwyrodnień. Aby uniknąć takich warunków, poniesione straty energii muszą zostać wyrównane odpowiednimi środkami (np. rezonansem magnetycznym MBST®). Leczenie dyskopatii obejmuje metody farmakologiczne lub chirurgiczne. Niestety dają one efekty tylko czasowe, ponieważ nie usuwają przyczyny zwyrodnień, a jedynie usuwają ich objawy. Proces postępuje nadal, czego efektem jest zwiększanie dawki środków farmakologicznych, przez co niszczeją pozostałe układy ciała. Postępowanie zwyrodnień powoduje również potrzebę uciekania się do coraz nowych metod leczenia inwazyjnego, którego ostatnim etapem jest wymiana stawów na sztuczne.
Wczesne stadium choroby zwyrodnieniowej stawów to najlepszy czas na interwencję metodą MBST® - leczenie zachowawcze często może doprowadzić do wyraźnego zmniejszenia dolegliwości. Po terapii ból spoczynkowy, szczytowy i wysiłkowy zostaje znacznie zredukowany. Pobudzenie odżywienia komórek powoduje lepsze odżywienie tkanki dysków, jak również ich regenerację. Efektem jest odbudowanie dysków. Należy pamiętać, że sama terapia nie spowoduje cofnięcia zaawansowanej dyskopatii, rozumianej jako cofnięcie przesunięć dysków. Spowoduje jedynie odbudowanie struktur. Konieczna w tym wypadku jest odpowiednio prowadzona kinezyterapia, połączona ze wzmacnianiem mięśni grzbietu i brzucha, która będzie szansą na fizjologiczne, naturalne i bezpieczne umieszczenie zregenerowanego dysku na swoim miejscu.
Chondromalacja leczenie - terapia MBST®
Terapia doprowadziła do wyraźnej poprawy w zakresie grubości, objętości i powierzchni struktur chrzęstnych. Procesy regeneracyjne w strukturach chrzęstnych są oczywiste i odzwierciedlają subiektywną ocenę Pacjentów. Terapia MBST® wyraźnie aktywuje metabolizm i regeneruje tkankę chrząstki. Pacjenci odczuwają zdecydowaną ulgę i zwiększony zakres oraz komfort ruchów.
Chondromalacja rzepki i kolana - przyczyny
Jest to rozmiękanie chrząstki w tłumaczeniu dosłownym. To choroba prowadząca do zniszczenia tkanki chrzęstnej. Najczęściej spotykana jest chondromalacja rzepki, kolana lub w obrębie całego stawu kolanowego. Zmiany dotykające chrząstkę rzepki i przeciwległych kłykci uda charakteryzują się rozwłóknieniem, powstaniem szczelin i erozją, doprowadzającą w konsekwencji do zmian zwyrodnieniowych stawu rzepkowo–udowego. Jako predyspozycje do choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego wymieniane są urazy, zaburzenia osi kończyny i wysoki wzrost.
Spotyka się 4-stopniową skalę chondromalacji (według Outerbridge’a):
-
0 – chrząstka prawidłowa
- I stopień – spluszowacenie i zmiękczenie (obrzęk),
- II stopień – pęknięcia i fragmentacja niepełnej grubości (szczeliny <1,25 mm),
- III stopień – pęknięcia pełnej grubości (szczeliny >1,25 mm) sięgające do kostnej tkanki podchrzęstnej, bez odsłonięcia kości,
- IV stopień – ubytki odsłaniające tkankę kostną
Głębokie uszkodzenia (III i IV stopnia) nie mają zdolności do wygojenia i muszą przejść w zmiany chroniczne, prowadzące do postępującej degradacji stawu. Wyróżnia się dwa zasadnicze typy zmian zwyrodnieniowych tkanki chrzęstnej:
- pierwotny – rozwijający się samoistnie, mogący być konsekwencją niewielkich urazów i przeciążeń,
- wtórny – o jasno określonej przyczynie np. pourazowy lub na podłożu określonej jednostki chorobowej – np. jałowa martwica kości, w trakcie terapii sterydowej itp.
Gonartroza – co to jest?
Pod tą nazwą kryją się zwyrodnienia stawu kolanowego. Głównie mają ścisły związek z nadwagą. Warto dodać, iż każdy nadmierny kilogram masy ciała oddziałuje na kolana tak, jakby były one poddane działaniu 3-4 kg. Za gonartrozę należy uważać ból i dysfunkcję kolana, w którym radiologicznie potwierdzono proces zwyrodnieniowy. Za potwierdzenie uważa się co najmniej obecność osteofitów na krawędzi stawowej kości piszczelowej i/lub udowej.
Do rozpoznania konieczne jest wykluczenie innych przyczyn objawów klinicznych. Zwyrodnienie stawu kolanowego występuje częściej u kobiet, zwłaszcza starszych i otyłych. Podstawą do rozpoznania choroby zwyrodnieniowej jest ból w stawie i jego okolicy nasilający się przy ruchach, przy wstawaniu, przy schodzeniu po schodach, w czasie noszenia ciężkich przedmiotów i ustępujący w spoczynku. Przy zajęciu powierzchni stawu rzepkowo-udowego silniejsze bóle pojawiają się podczas schodzenia.
Pierwotną przyczyną procesu zwyrodnieniowego stawu kolanowego mogą być urazy, zapalenia stawu, uszkodzenie łękotki, zapalenie błony maziowej, rozwarstwiająca martwica aseptyczna, i inne. Prócz leczenia terapią MBST® ważnym krokiem jest dążenie do redukcji otyłości. Ważne miejsce zajmuje także kinezyterapia. W chorobie zwyrodnieniowej kolana chodzi głównie o wzmocnienie mięśnia czworogłowego uda.
Gonartroza - leczenie zwyrodnień stawu kolanowego
Pacjenci z gonartrozą, którzy przeszli terapię zauważali, że bezpośrednio po terapii częstotliwość bólu przy obciążeniu zmniejszyła się z codziennego na ból, który odczuwali średnio raz w tygodniu. Częstotliwość bólu szczytowego została zredukowana do "bardzo mało / dwa razy w miesiącu”, a ból spoczynkowy spada do "rzadko" lub "bardzo rzadko". Jednocześnie redukcji bólu towarzyszyła poprawa sprawności. Także w odniesieniu do chodzenia, grupa nieodczuwająca bólu wzrosła w czasie 6-12 miesięcy po terapii. Łatwiejsze jest wchodzenie po schodach, chodzenie po nierównym terenie, klękanie i długie spacery. Rok po zakończeniu leczenia Pacjenci mogą uklęknąć lub przykucnąć bez żadnych trudności, przed terapią było to możliwe tylko u niewielu z nich.
W czasie terapii stymulowane jest namnażanie się komórek chrzęstnych, skuteczne odżywienie tkanki chrzęstnej, a przez to odbudowanie, wygładzenie i pogrubienie jej warstwy, jak również lepszy „poślizg” w stawie.
Coxartroza – definicja i przyczyny
Jest to choroba postępująca, która w początkowej fazie nie daje żadnych objawów. Mamy tutaj do czynienia ze zwyrodnieniem stawu biodrowego. Zwyrodnienia to proces polegający na niszczeniu chrząstek stawowych, którym głównym zadaniem jest amortyzacja i ochrona stawu poprzez zmniejszenie tarcia między kośćmi. Zmiany rozwijają się bardzo długo. Można rozróżnić dwa rodzaje:
pierwotną i wtórną.
Do Pacjentów z koksartrozą pierwotną zalicza się tych, u których mimo dokładnego wywiadu, wykonania badań klinicznych i radiologicznych nie można jednoznacznie wskazać przyczyny. Jako pośrednie czynniki wymienia się na przykład niewłaściwy tryb życia, wpływ środowiska oraz predyspozycje genetyczne.
Zachorowań na koksartrozę wtórną jest nie wiele więcej. Są one skutkiem wad wrodzonych lub nabytych. Mówimy tu na przykład o wrodzonych dysplazjach stawu biodrowego, łuszczeniu głowy kości udowej, niedorozwoju lub pogłębieniu panewki, nabytym zwichnięciu stawu biodrowego, czy biodrze szpotawym lub koślawym, a także wiele innych.
Również do przyczyn koksartrozy wtórnej zaliczamy: nadwagę, mikrourazy, osteoporozę, cukrzycę, zaburzenia metaboliczne, czy dnę stawową.
Coxartroza - objawy i rozpoznanie
Pierwszym niepokojącym objawem jest ból, który obejmuje pachwinę oraz biodro. Początkowo będzie się nasilał podczas chodzenia. Niestety wraz z postępowaniem choroby dolegliwości będą się nasilać i pojawią się również w czasie leżenia, siedzenia i odpoczynku. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że ból będzie się nasilał po okresie bezruchu. Innym charakterystycznym objawem jest utykanie. Chory zaczyna odciążać nogę, aby uniknąć bólu podczas chodzenia. Niestety oszczędzanie nogi w niczym nie pomaga. Rozwijające się zmiany oraz unikanie aktywności prowadzi do coraz większej sztywności stawów i zwężenia szpary stawowej. Stąd już tylko krok do poważnych problemów z poruszaniem się. W bardzo zaawansowanych przypadkach ruch staje się niemożliwy. Chory może mieć problemy z założeniem nogi na nogę. Warto też zwrócić uwagę, czy kończyna nie uległa skróceniu na przykład na skutek przykurczu. Prawdopodobnie pojawi się też osłabienie, czy powiększenie i zniekształcenie obrysów stawu.
Zastosowanie zabiegów u Pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu biodrowego spowodowało wyraźną poprawę bólu i sprawności, co mogło być stwierdzone nawet rok po leczeniu, zmniejsza się ból przy obciążeniu. Również intensywność szczytowego bólu znacząco maleje na przestrzeni 1 roku po zabiegach. Częstotliwość szczytowego bólu wykazała, że procent redukcji bólu u Pacjentów wzrósł już po 3 miesiącach i rósł nawet do roku czasu od zakończenia terapii. Zmniejszenie bólu jest również prawdziwe w odniesieniu do bólu spoczynkowego.
Efekty terapii MBST® w Coxartrozie
Każdy Pacjent wykazał poprawę w bólu spoczynkowym, zarówno pod względem intensywności, jak i częstotliwości oraz sprawności. Zmiany te wyjaśniają polepszenie jakości snu. Ogólnie rzecz biorąc, całkowity wynik do oceny objawów i fizycznych ograniczeń codziennych funkcji, uległ znacznemu poprawieniu w okresie jednego roku. Zaobserwowano mniej skarg na ból podczas spacerów i wysiłku fizycznego. Ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu były wyraźnie mniej widoczne od 3 do 12 miesięcy po zabiegu MBST® w porównaniu ze stanem wyjściowym. Prawie połowa wszystkich Pacjentów nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń podczas chodzenia po roku leczenia. Przed leczeniem dużo Pacjentów zgłaszało poważne trudności z zakładaniem skarpet. Po leczeniu niewielu z nich miało z tym trudności po upływie 12 miesięcy.
W czasie terapii stymulowane jest namnażanie się komórek chrzęstnych, skuteczne odżywienie tkanki chrzęstnej, a przez to odbudowanie, wygładzenie i pogrubienie jej warstwy, jak również lepszy „poślizg” w stawie.