Osteoporoza - objawy i przyczyny
Nie tylko skóra czy włosy wskazują na wiek, również naszych kości proces starzenia nie omija. Gęstość kości jest w ciągu życia stale narażona na zmiany. U ludzi rosnących masa kości zwiększa się do ok. trzydziestego roku życia kiedy osiąga maksimum. W dalszych latach życia dochodzi do ciągłego zmniejszania się masy kostnej, co obiegowo nazywa się zrzeszotnieniem kości lub osteoporozą.
Do utraty masy kostnej dochodzi wskutek nieprawidłowych proporcji między budowaniem kości przez osteoblasty a rozpadem kości przez osteoklasty. W przypadku osteoporozy znacznie więcej masy kostnej jest rozkładane przez osteoklasty, niż osteoblasty mogą na nowo utworzyć. Rozpad masy kostnej i pogorszenie mikroarchitektonicznej struktury kości prowadzi do małej wytrzymałości kości na pękanie, wskutek czego już przy niewielkich zewnętrznych urazach może dojść do tak zwanych złamań z powodu nadmiernej kruchości.
Osteoporoza należy do najczęstszych schorzeń współczesnego społeczeństwa. Z racji ogromnej liczby chorych i bezobjawowego przebiegu, nazywana jest „cichą epidemią”. Wynika to z faktu, że po 50 r.ż. złamanie występuje u 30% kobiet i 8% mężczyzn. Życiowe ryzyko złamania u kobiet wynosi 40%, a u mężczyzn 13%.
Złamania osteoporotyczne są przyczyną niepełnosprawności, kalectwa, a nawet śmierci. Do najcięższych złamań należy złamanie bliższego końca kości udowej. Osteoporoza przebiega z początku całkowicie bezobjawowo i niestety staje się zauważalna dopiero w zaawansowanych stadiach. Do objawów zaawansowanej osteoporozy zaliczają się: złamania (szyjki kości udowej, stawów ręki, kręgów), bóle pleców, okrągłe plecy i zmniejszenie wzrostu. Złamania w okolicy stawu biodrowego i złamania kręgów prowadzą do znacznego pogorszenia jakości życia i niemożności samodzielnej egzystencji. Pomiar gęstości kości jest nadal zasadniczą częścią składową diagnostyki osteoporozy.
Osteoporozę stwierdza się z reguły za pomocą zdjęć rentgenowskich, pomiarów gęstości kości (osteodensytometrii), obrazów radiologicznych, ilościowych pomiarów ultradźwiękowych lub tomografii komputerowej oraz biopsji materiału kostnego.
Osteoporoza definicja
Osteoporozą (ICD-10: M80–M82) nazywamy chorobę układu kostnego, przy której wskutek zaburzeń odbudowy substancji kostnej dochodzi do patologii mikroarchitektury kości. Obniżona gęstość kości przy osteoporozie prowadzi do wzrostu ryzyka złamań.
Synonimy: osteoporosis, zrzeszotnienie kości Po angielsku: osteoporosis
Fakty o osteoporozie
Osteoporoza należy do najczęstszych schorzeń współczesnego społeczeństwa. Z racji ogromnej liczby chorych i bezobjawowego przebiegu, nazywana jest „cichą epidemią”. Wynika to z faktu, że po 50 r.ż. złamanie występuje u 30% kobiet i 8% mężczyzn. Życiowe ryzyko złamania u kobiet wynosi 40%, a u mężczyzn 13%. Złamania osteoporotyczne są przyczyną niepełnosprawności, kalectwa, a nawet śmierci. Do najcięższych złamań należy złamanie bliższego końca kości udowej.
Metody leczenia osteoporozy - dlaczego terapia MBST®?
12 miesięcy po terapii MBST® następują znaczące zmiany w kondycji tkanki kostnej Pacjentów z osteoporozą. Średnio o 55% wzrasta poziom czynnika wskazującego na tworzenie kości, poziom wskaźnika świadczącego o procesie niszczenia kości nie wzrasta. Następuje znacząca remineralizacja kości. Znaczy to mniej więcej tyle, że proces osteoporozy zostaje zahamowany, a nawet następuje odbudowywanie kości i jej wzmocnienie. Leczenie osteoporozy wymaga kompleksowego podejścia terapeutycznego - oprócz leczenia farmakologicznego należy również zadbać o odbudowę kości i wspomaganie ich mineralizacji.
Osteoporoza - czynniki ryzyka i objawy
Aż trzy milionów osób w Polsce cierpi na zrzeszotnienie kości, a osiem milionów jest nią zagrożonych, więcej kobiet niż mężczyzn. Dotkniętych osteoporozą jest prawie 30 procent ludności powyżej 50 lat, czyli prawie osiem milionów osób.
Ten, kto we właściwym czasie wykryje pierwsze dolegliwości, może szybko przeciwdziałać i w ten sposób utrzymać jakość życia. Objawem mogą być na przykład ostre bóle w okolicy kręgów piersiowych i lędźwiowych, a także skurczenie się o kilka centymetrów i napięcia mięśni.
Nasza tkanka kostna jest żywym połączeniem komórek. Do około 35 roku życia tkanka kostna buduje się i magazynuje wapń. Potem zaczyna się naturalny proces rozpadu i starzenia się kości. Jeśli substancja kostna rozpada się szybciej niż normalnie, mówimy o osteoporozie (zrzeszotnieniu kości). Efekt: kości stają się porowate, niestabilne i łatwiej się łamią.
Typowe objawy osteoporozy:
- Częste złamania kości bez rozpoznawalnej przyczyny, przede wszystkim stawów ręki, szyjki kości udowej i kręgów (złamania kręgów często są mylone z lumbago).
- Skurczenie się ciała o kilka centymetrów wskutek zmian w kręgosłupie; często tworzą się okrągłe plecy („wdowi garb”).
- Ostre bóle kręgów piersiowych i lędźwiowych („ból tarcia”); łuki żebrowe zbliżają się do grzebieni miednicznych, co często jest mylnie interpretowane jako choroba jelit.
- Napięcie muskulatury prowadzi do fałd wzdłuż kręgosłupa, które wyglądają jak choinka („efekt choinki”).
Czynniki ryzyka osteoporozy, na które nie mamy wpływu:
- Wiek – od mniej więcej 40 roku życia przeważa rozpad kości, spada zawartość minerałów w kościach, masa kości spada powoli, ale stale.
- Płeć – u kobiet braki estrogenu po klimakterium prowadzą do uwalniania się wapnia z kości. Dlatego ryzyko osteoporozy jest u nich wyższe.
- Budowa ciała – ludzie szczupli od urodzenia mają mniejszą masę kostną i dlatego są bardziej podatni na osteoporozę.
- Predyspozycje genetyczne – eksperci przypuszczają, że osteoporoza może być dziedziczona, występowanie osteoporozy w rodzinie zwiększa ryzyko.
Czynniki ryzyka osteoporozy, które można zredukować:
- Brak ruchu – ruch wzmacnia muskulaturę i nasila metabolizm w tkance. Regularne ćwiczenia fizyczne budują kości. Natomiast brak ruchu sprzyja rozpadowi kości. Kolejne zagrożenie dla osób starszych: kto nie ćwiczy, łatwiej potyka się i upada. Efektem mogą być złamania kości.
- Brak wapnia i witaminy D – Wapń jest ważnym składnikiem substancji kostnej. Bez witaminy D organizm nie może kumulować wapnia w kościach.
- Niewystarczające spożycie wapnia i witaminy D sprzyja osteoporozie. Nikotyna i alkohol: palenie może zaburzać metabolizm w kościach i sprzyjać osteoporozie.
- Alkohol jako trucizna dla komórek uszkadza komórki kostne, nadużywanie go może prowadzić do niedożywienia i zaburzeń przemiany witamin.